Kayyımlık Birimi Hizmetleri
KAYYIMLIK NEDİR?
Bir kimsenin uzun süreden beri bulunamaması veya oturduğu yerin bilinememesi nedeniyle malvarlıkları üzerinde Hazine menfaatinin korunmasını sağlamak üzere o yerin en büyük mal memurunun, ilgili malın yönetimi için görevlendirilmesidir. Mal memuru tanımından, ilçelerde Mal Müdürü, illerde ise Defterdar anlaşılmalıdır. 3561 sayılı Mal memurlarının Kayyım Tayin Edilmesi Hakkında Kanun uyarınca Büyükşehir Belediyeleri için kayyım, o ilin Defterdarıdır. Büyükşehir Belediye Teşkilatı olan yerlerde, ilçelerdeki Mal Müdürlerinin kayyımlık görevini Defterdarlara devretmesi gerekir.
Temsil Kayyımı: Bir kişinin belli bir veya birkaç işini görmek maksadıyla atanan kayyıma temsil kayyımı denir.
Yönetim (idare) Kayyımı: Türk Medenî Kanununun 427 nci maddesine göre, bir kimsenin uzun süreden beri bulunamaması veya oturduğu yerin bilinememesi veya ortada bulunmayan ve miras açıldığında sağ olup olmadığı ispatlanamayan mirasçının payının resmen yönetilmesi amacıyla vesayet makamınca, Hazinenin hak ve menfaatinin söz konusu olduğunun anlaşılması hâlinde mahallin en büyük malmemurunun kayyım tayin edilmesidir.
Yasal Mevzuat
Kayyımlık müessesesi genel olarak 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun “Üçüncü Kısım Vesayet” bölümünde düzenlenmiştir. Medeni Kanunun 426. maddesinde “idari kayyımlık” 427. maddesinde ise “temsil kayyımlığı” düzenlemiştir. Medeni Kanuna göre, kayyımlık hususunda hüküm bulunmaması halinde vesayet hükümleri uygulanır.
3561 sayılı Mal memurlarının Kayyım Tayin Edilmesi Hakkında Kanun uyarınca kayyım atanan malları mahallin en büyük malmemuru idare eder. Bu kanuna göre kayyım tayin edilen malların idaresi, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu, 3561 Sayılı Mal Memurlarının Kayyım Tayin Edilmesi Hakkında Kanun, 16/5/2009 tarih ve 27230 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Mal Memurunun Kayyımlığı Hakkında Yönetmelik ve diğer özel hukuku düzenleyen yasa hükümlerine göre yapılır.
Örneğin; kayyımca tebliğ edilen işgal tazminatı (ecrimisil) süresi içinde ödenmemesi halinde, genel hükümlere göre adliye mahkemelerinde alacak davası açılması, bu dava sonucuna göre hükmedilen bedelin rızaen ödenmemesi halinde, hükmedilen alacaklar için 2004 sayılı İcra İflas Kanununa göre icra takibi yapılması gerekir.
Kayyım alacaklarının tahsili için 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa ve 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü hakkında kanundan yararlanılması mümkün değildir.
Hangi Durumlarda Kayyım Tayin Davası Açılabilir?
a) Devam eden veya açılması gereken bir dava nedeniyle kayyım atanması
Adli/idari mercilerde davası olan malların maliki veya paydaşlarından birine ulaşılamaması nedeniyle davaya devam edilememesi veya dava açılamaması halinde, ilgilisi gaibin haklarının korunması amacıyla kayyım tayini için yetkili Sulh Hukuk Hakimliğine müracaat edilebilir.
Saymanlık müdürleri sayman sıfatı ile Sayıştay’a hesap verirler. Saymanlık yetkisi ve sorumluluğu Bakanlıkça belirlenecek esaslar çerçevesinde müdür yardımcılarına devredilebilir. Bu durumda da saymanlık müdürleri sayman sıfatı ile saymanlığın hesabını bir bütün olarak Sayıştay’a vermeğe devam ederler.
Örneğin;
1) Bir kamu kurumu, bir malı kamulaştırmaya karar vermiş, ancak tapu maliki ortada bulunamamış ise, o mal (taşınmaz) sahibine kayyım tayini talebinde bulunabilir.
2) Hisseli bir taşınmaz malın paydaşlarından birinin ortaklığın giderilmesi (izale-i Şuyu) davası sırasında diğer paydaşlardan birine ulaşılamaması halinde, devam eden dava hâkiminden yetki alarak kayyım atama davası açabilir.
b) İlgilisinin Sulh Hukuk Mahkemesine Müracatı/İhbarı
Uzun yıllar kullanılmayan bir malın, sahibinden haber alınamaması, adresinin bilinmemesi ve mirasçıları var ise bunlara ulaşılamaması halinde ilgilisi, o şahsa Sulh Hukuk Mahkemelerinden kayyım atanması talebinde bulunabilir.
c) Kayyım Atanması İçin Defterdarlıklarca Dava Açılması
Defterdarlıklara yapılan ihbarlar sonucunda veya Tapu Sicil Müdürlüklerinde yapılan tapu taramalarına göre uzun yıllar tedavül (değişim) görmeyen tapu kayıt malikleri için araştırma yapılır. Bu araştırma sonucunda taşınmaz malikinin gaip olduğu ortaya çıkarsa, taşınmazın korunması, kamu düzeninin sağlanması ve ilerde hazine mülkiyetine geçme olasılığı da dikkate alınarak hazine avukatları aracılığı ile Sulh Hukuk Mahkemelerine müracaat (dava) edilir. Sulh Hukuk Mahkemeleri lüzum görmesi halinde kayyım atar.
İstanbul Defterdarlığı Kayyım Bürosu Başkanlığı Niçin Kurulmuştur, Görevi Nedir?
3561 Sayılı Mal Memurlarının Kayyım Tayin Edilmesi Hakkında Kanuna göre atanan kayyım (mahallin en büyük malmemuru), kayyımlık yetki ve görevlerinin bir bölümünü, sınırlarını yazılı olarak açıkça belirlemek şartıyla, astlarına devredebilir. Mal Memurunun Kayyımlığı Hakkında Yönetmelik’in 5.maddesinde, kayyımlık işlemlerini daha etkin, verimli ve süratli yürütmek amacıyla Kayyım Bürosu Başkanlığı kurabileceği belirtilmiştir. Kayyım Bürosu Başkanının görevi, kayyım atanan mal varlıklarını yapılan yetki devri çerçevesinde basiretli bir tacir (iş adamı) gibi idare etmektir. Kayyım Bürosu Başkanı yaptığı işlemler nedeniyle kayyıma karşı sorumludur.
Kayyım Bürosu Başkanlığı doğrudan kendisine ihbar edilen kişi/malvarlıklarını araştırır. Gerekiyorsa kayyım atanması için ilgili mercilere gönderir.
Kayyım Tayin edilmesi için İhbar ve Şikâyetler Nereye Yapılmalıdır?
Kayyım tayin edilmesi için ihbar ve şikâyetler doğrudan ilgili Defterdarlıklar veya Mal Müdürlüklerine yapılmalıdır. O yerde Kayyım Bürosu kurulmuş ise ihbar ve şikâyetler kayyım bürosuna da yapılabilir.
İLGİLİ MEVZUAT
3561 Sayılı Mal Memurlarının Kayyım Tayin Edilmesine Dair Yönetmelik
3561 Sayılı Mal Memurlarının Kayyım Tayin Edilmesi Hakkında Kanun
2015/7825 Mal Memurlarının Kayyımlığı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
KAYYIMLIK İLETİŞİM BİLGİLERİ
Tel: +90 212 402 44 29
Fax: +90 212 513 28 65
Adres : İstanbul Defterdarlığı Alemdar Mah. Ankara Cad. Hükümet Konağı Sk. No:11 34110 Cağaloğlu-Fatih / İSTANBUL